MEVKA’dan Elma Sektörüne Işık Tutacak Rapor

Mevlana Kalkınma Ajansı, Karaman ekonomisine büyük katkılar sağlayan elma sektörüne yönelik olarak hazırladığı Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu’nun sektör ve ilgili kurum-kuruluş temsilcilerine tanıtılması ve aynı zamanda Karaman’da elma sektörüne katkı sağlayabilecek konuların istişare edilmesi amacıyla Karaman Elma Sektörü İstişare Toplantısı gerçekleştirdi.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Karaman İl Koordinatörlüğü’nde gerçekleştirilen toplantıya, Mevlana Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı ve Karaman Valisi Mehmet Alpaslan Işık, Mevlana Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri İhsan Bostancı, Karaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mustafa Gökhan Alkan, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı Mahmut Sami Şahin, Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, TKDK Karaman İl Koordinatörü Özgür Öztürk, MÜSİAD Karaman Şube Başkanı İbrahim Taşbaş, elma üreticileri ve sektör temsilcileri katılım sağladı.

Mevlana Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Başkanı ve Karaman Valisi Mehmet Alpaslan Işık yaptığı değerlendirmede, “Şehrimiz, imalat sanayii alanında özellikle son yıllarda yakaladığı ivmenin yanı sıra gıda ve tarım alanında da söz sahibi iller arasında yer alıyor. Şehrimizin, bugün bizleri bir araya getiren elma sektöründe pek çok açıdan ülkemizde ilk sıralarda yer alması bizleri memnun etmektedir. Veriler incelendiğinde gerek şehrimizin gerekse de ülkemizin bu denli üretim kapasitesine sahip olmasına karşın ihracat noktasında istediği geliri elde edemediği de görülmektedir. Bu durum, sektörün üretim ve ihracat açısından ayrıntılı olarak incelenmesi ve yeni politikaların geliştirilmesi gerektiği gerçeğini de ortaya koymaktadır. Tam da bu noktada, Mevlana Kalkınma Ajansımız tarafından ayrıntılı olarak ele alınan ve sektör temsilcileri ile paylaşılan Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu’nun üretici ve ihracatçı firmalarımıza büyük katkılar sunacağına inancım tamdır” ifadelerini kullandı.

Kurum olarak düzenledikleri toplantının açılışında konuşan Mevlana Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri İhsan Bostancı da, “Yeni bölgesel kalkınma anlayışının temelinde; bölgelerin geri kalmışlıklarının giderilmesi ve her bölgenin kendi avantajlarını değerlendirerek ülke kalkınmasına ve rekabet gücüne katkı verebilmelerini sağlamak yatmaktadır. Buradan hareketle, bölgelerin sahip oldukları potansiyel ve iç dinamiklerden en üst seviyede faydalanabilmek ve sosyo-ekonomik farkların azaltılmasını sağlamak için; bölgeler düzeyinde farklı nitelikte politikalar geliştirilmesi gerektiği de bir gerçektir. Bu çerçevede bizler de Ajans olarak, bölgemizin her alanda gelişimine yönelik mali ve teknik destek programlarımızla, danışmanlık ve rehberlik hizmetlerimizle tüm paydaşlarımızın yanında olmaya gayret gösteriyoruz. Bu çalışmaların yanı sıra bölgemizde faaliyet gösteren firmalarımızın altyapılarının güçlendirilmesi, rekabet güçlerinin artırılması ve sektörel gelişmelerin takibinin sağlanması doğrultusunda da yine Ajans olarak sektör raporları, araştırma ve fizibilite raporları hazırlayarak paydaşlarımızın üretim, istihdam, ihracat ve yatırım gibi konularda alacakları kararlara ışık tutmaya çalışıyoruz. Bu amaçtan hareketle Ajansımız tarafından hazırlanan Elma Hedef Pazar Araştırması Raporu’nda da elma sektörü ayrıntılı bir şekilde ele alınmış, sektörün genel durumu analiz edilerek ihracat odaklı bir yaklaşımla yeni pazarlar bulmaya yönelik bir çalışma ortaya konulmuştur. Gerek ajansımız tarafından hazırlanan rapora, gerekse de elma sektörü ile ilgili istatistiki verilere baktığımızda Karaman ilimizin, üretim alanları, sahip olduğu ağaç sayısı ve elde edilen toplam elma üretimi bakımından ülkemizin en önde gelen illeri arasında yer aldığını görüyoruz. Birleşmiş Milletler Gıda Ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre Dünya’da toplam meyve üretiminin yaklaşık %10’unu oluşturan elmanın, muz ve karpuzdan sonra üçüncü sırada yer alması, şehrimizin elma üretiminde bu denli söz sahibi olmasını daha da değerli kılmaktadır. Dünya elma üretiminde önemli ülkeler arasında yer alan ülkemize baktığımızda ise 2019/2020 sezonunda 3,6 Milyon ton olan elma üretimini 2020/2021 döneminde 4,3 Milyon tona çıkararak bu sonuçla Dünya genelinde 4. sırada yer aldığını görüyoruz. İstatistiki veriler son 10 yılda Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de elma üretiminin yaklaşık %21 oranında artış gösterdiğini ortaya koymaktadır. Elma üretiminden elde edilen verim kıyaslandığında ise Dünya’da elma üretiminde dekar başına ortalama 1,66 ton verim alındığı, ülkemizde ise bu oranın dekar başına 2,5 ton olduğu görülmektedir. Bu oran ile 22. sırada yer alan ülkemizin, Dünya ortalamasının oldukça üzerinde olmasına rağmen dış pazarda rekabet ettiğimiz dekara 3,2 ton üreten Fransa, 4,48 ton üreten İtalya ve 3,8 ton üreten ABD gibi ülkelerin altında bir konumu sahip olduğunu da üzülerek görüyoruz. Elma üretiminde Dünya lideri olan Çin, elma üretiminin büyük bölümünü kendisi tüketmesine ve üretiminin sadece %2,4’ünü ihraç etmesine rağmen 1 Milyar Dolar’ın üzerinde bir ihracat hacmine ulaşabilmektedir. Ülkemize baktığımızda ise iç pazar ihtiyacını karşıladıktan sonra önemli bir miktarda üretim fazlalığı olduğunu görüyoruz. Ancak, ülkemiz buna rağmen üretiminin ancak %5’ini ihraç edebilmektedir. Bu durum da doğal olarak iç pazarda arz fazlalığına ve üretici fiyatlarında düşüşe neden olmaktadır. İhracat hacimlerine baktığımızda ise ülkemiz, dünya elma ihracatının miktar olarak %2,42’sini gerçekleştirirken, elimize geçen para toplam elma pazarının sadece %1,44’ünü oluşturmaktadır. Yani ülke olarak ihraç ettiğimiz bir kilo elmadan elde ettiğimiz gelir, diğer ülkelerin bir kilo elmadan elde ettikleri ortalama gelirin yaklaşık 1,5’da biridir. En son yayınlanan, 2020 yılı verilerine göre, Çin kilo başına 1,37 Dolar, ABD kilo başına 1.06 Dolar kazanırken ülke olarak bizim kilo başına kazancımız ise 0,52 Dolar civarındadır. Üretimde, Dünyada 4. sırada yer alan, ekolojik yapı sayesinde yüksek kaliteye sahip ve arz fazlası olan bir ülkenin 8 Milyar Dolarlık ihracat pazarından sadece 110 Milyon Dolar pay alması bu sektörde daha yapmamız gereken çok şey olduğunun da işaretçisidir. Elde edilen bu veriler, elma üretiminde karlılığı etkileyen unsurların başında talep ve verim gibi unsurların geldiğini, piyasaların en fazla talep ettiği çeşit ve özellikteki ürünlerin en yüksek verimlilikle yetiştirilmesinin sürdürülebilirlik açısından büyük önem arz ettiğini de göstermektedir. Bu bağlamda Ajans olarak, elma üretiminde ülkemizde söz sahibi olan şehrimizde üretimde verimliliğin ve katma değerin artırılmasına yönelik olarak yapılacak istişarelerin sektörümüz adına olumlu katkıları olacağı kanaatindeyiz” dedi.

Toplantı, Mevlana Kalkınma Ajansı tarafından, Karaman elma sektörüne yönelik olarak hazırlanan Elma Sektörü Hedef Pazar Araştırma Raporu’nun sunumu ve akabinde elma sektörüne yönelik sorunlar ve çözüm önerilerinin istişare edilmesi ile son buldu.